به نقل از «فارس»

فرصت‌سوزی بزرگ در حوزه آموزش و پرورش

تاریخ انتشار: ۱۰ اردیبهشت ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۶۴۳۹۹۸

خبرگزاری فارس، دکتر حسن بختیاری استاد گروه تعلیم و تربیت دانشگاه امین در یادداشتی تحت عنوان «فرصت‌سوزی بزرگ در حوزه آموزش و پرورش» نوشت:

  در آستانه تشکیل هر دولت جدید، مهم ترین دغدغه معلمان و نخبگان فرهنگی کشور، انتخاب وزیر آموزش و پرورش بوده است. به جز دوران طلایی معلمان بزرگ انقلاب ( شهیدان رجایی و باهنر)، متاسفانه در بعضی موارد یا اساسا افراد انقلابی، ولایی و کارآمد در حوزه آموزش و پرورش پیشنهاد یا انتخاب نشدند و یا افرادی با این ویژگی ها انتخاب شدند لیکن به دلیل عدم انطباق نگرش سیاسی روسای دولتهای وقت با نظام ولایی، حوزه اختیارات آنان را آنقدر محدود کردند که امکان تحول اساسی در نظام تعلیم و تربیت فراهم نشد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

      در طول دوره های گذشته،  نظام تعلیم و تربیت اسلامی که برقرار نشد هیچ، حتی در مواردی با تاثیر گذازی آشکار و پنهان افراد با نگرش غرب گرایانه در مراکز تصمیم گیری موثر در آموزش و پروش، با برنامه ریزی های زیرکانه و آرام، ضمن حفظ ظاهر دینی، در صدد خارج کردن نظام تعلیم تربیت کشور از زیر چتر ارزشهای دینی و انقلابی برآمدند. اگر چه در برخی دوره ها نقش وزرای انقلابی و متدین در مقابله با این جریانات قابل انکار نیست و انصافا به رغم همه تضییقات، برای در ریل ارزشهای دینی نگه داشتن نظام آموزش و پرورش اقدامات ارزشمندی به عمل آوردند ، لیکن به دلیل نوع نگرشها و سیاستهای روسای دولتهای وقت، انتظار دردمندان حوزه تعلیم و تربیت برآورده نشد.

         در انتخابات اخیر ریاست جمهوری، به لطف الهی و با رای مردم، دولت سیزدهم به ریاست آیت الله رئیسی شکل گرفت. با این انتخاب شرط لازم برای بازطراحی و پیاده سازی نظام تعلیم و تربیت اسلامی در کشور( یعنی انطباق نگرش رئیس دولت با حاکمیت) فراهم آمد. گام دوم، پیشنهاد وزیری متدین، ولایی، انقلابی ،کارآمد و دارای اعتبار حرفه ای در حوزه آموزش و پرورش برای سکانداری نظام تعلیم و تربیت کشور بود. به گمان صاحبنظران دلسوز حوزه تعلیم و تربیت در کشور ،این انتخاب می توانست فرصتی تاریخی و بی نظیر برای بازطراحی و استقرار نظام تعلیم و تربیت اسلامی ( به عنوان پیشران اصلی نظام اسلامی ) فراهم کند. چنین انتخابی    می توانست به انتظار چندین ساله مدیران و معلمان متدین و انقلابی برای قرار گرفتن یک سکاندار تراز انقلاب و جمهوری اسلامی در راس این وزارتخانه خاتمه دهد. اگر به هر دلیلی این انتخاب به بهترین شکل ممکن انجام نشود، پیش بینی یک فرصت سوزی بزرگ و تاریخی برای انقلاب و نظام تعلیم و تربیت کشور امری طبیعی است. در این صورت همه موثرین در انتخاب نامناسب، نزد حضرت حق و خون شهدای بزرگوار انقلاب اسلامی مسئول بوده و باید پاسخگو باشند. چرا که همه امیدها و اشتیاق برای یک حرکت جهشی برای تحول اساسی در آموزش و پرورش بر باد می رود.

     با این مقدمه، می توان ادعا کرد که انتخابی با این اهمیت و تاثیر، مستلزم بررسی عمیق و همه جانبه و اطمینان از کفایت شایستگی های سکاندار وزارت آموزش و پرورش از سوی رئیس محترم جمهوری و افراد موثر در بررسی گزینه های پیشنهادی به ایشان بود. توضیحات فوق، گویای آن است که اهمیت انتخاب وزیر آموزش و پرورش در دولت سیزدهم، با هیچیک از دولتهای قبلی قابل مقایسه نبوده و نیست. بر این اساس به نظر می رسید این انتخاب باید به دور از رویکردهای گروهی و یا محدود نگرانه و صرفا با معیار قرار دادن شایستگی های دینی، انقلابی، تخصصی و تجربیات موفق در مدیریتهای کلان کشور صورت می گرفت.  

      اینجانب به عنوان یک معلم دغدغه مند استقرار نظام تعلیم و تربیت اسلامی در کشور، قبل از معرفی آقای دکتر باغ گلی به عنوان وزیر پیشنهادی دولت سیزدهم به مجلس شورای اسلامی، از طریق دوستانی که با کمیته انتخاب وزیر آموزش و پرورش مرتبط بودند مطالبی را در 7 صفحه برای رئیس محترم جمهوری نوشته و برای ایشان ارسال کردم که ظاهرا فقط در کمیته مذکور بایگانی شد. در بخشی از آن نوشتار ضمن برشماری ویژگی ها و توانایی های لازم برای گزینه پیشنهادی وزیر آموزش و پرورش، به صورت تحلیلی دلایل خود مبنی بر فقدان این شایستگی ها در فرد مورد نظر آقای رئیس جمهور را یادآور شدم. در انتهای مطلب نیز نتیجه گیری کردم که فاصله ایشان با شایستگی های مورد نیاز برای وزیر آموزش و پرورش جمهوری اسلامی آنقدر زیاد است که نه تنها مجلس به ایشان رای نخواهد داد، بلکه با این معرفی، یک جوان متدین و انقلابی ( حسب اعلام رئیس جمهور محترم) که به صورت طبیعی می توانست در 5 تا 10 سال آینده به عنوان یک مدیر خوب در آموزش و پرورش مورد استفاده قرار گیرد هم سوخته خواهد شد. ولی متاسفانه مشاورین و کمیته ای که مسئول این انتخاب بودند ملاک های منطقی ارائه شده را مبنا قرار نداده و باعث شدند تا نقطه ضعفی مهم در همان ابتدا در کارنامه دولت آیت الله رئیسی ثبت شود.

     اکنون حدود 20 ماه از معرفی اولین فرد پیشنهادی آیت الله رئیسی به مجلس برای تصدی وزارت آموزش و پرورش می گذرد و متاسفانه ایشان باید چهارمین نفر را به مجلس معرفی کنند!! . یعنی نه تنها آقای باغگلی و آقای فیاضی رای اعتماد نگرفتند، بلکه آقای نوری هم که از مجلس رای اعتماد گرفت بعد از 15 ماه از سوی خود رئیس محترم جمهوری عزل شد!. این وضعیت برای دستگاه متولی تعلیم و تربیت کشور ( که باید دارای با ثبات ترین کادر مدیریتی باشد) چیزی شبیه یک فاجعه است.

      مرور اسامی مطرح در گمانه زنی های اخیر پیرامون معرفی نفر بعدی به عنوان وزیر آموزش و پرورش نیز حاکی از آن است که متاسفانه بسیاری از خطاها در انتخاب های قبلی در حال تکرار است که در آن صورت فرصت سوزی بزرگی در حوزه آموزش و پرورش صورت می پذیرد. با توجه به اینکه شایستگی ها و توانایی های مورد نیاز وزیر آموزش و پرورش را چند روز قبل از بررسی صلاحیت اولین وزیر پیشنهادی از طریق یکی از مرتبطین  برای استحضار ریاست محترم جمهوری و کمیته بررسی و پیشنهاد فرد اصلح برای تصدی وزارت آموزش و پرورش فرستاده بودم، انتظار این بود که بعد از تحقق پیش بینی آن نامه، لا اقل برای انتخاب نفرات بعدی تجدید نظری در ملاکها صورت می پذیرفت. از آنجا که بی توجهی به ملاکهای ذکر شده، خسارات سنگینی را برای انقلاب و کشور به دنبال خواهد داشت، برای توجه دادن مجدد به کمیته مذکور و نمایندگان محترم مجلس(کلیات همان مطالب با حذف برخی موارد که نباید رسانه ای شود) را به عنوان دیدگاههای یک معلم کوچک در حوزه تعلیم و تربیت کشور ارائه می کنم .

      مهم ترین اصل در انتخاب مدیران، کفایت قابلیت ها و شایستگی های افراد برای انجام وظایف و انتظارات شغلی از آنان است. به عبارت دیگر برای تصمیم گیری در هر انتصاب باید اطمینان حاصل کرد که فرد مورد نظر شایستگی های عمومی و اختصاصی مورد نیاز برای موفقیت در پست مورد نظر را داشته باشد. این اصل در همه حوزه ها اعم از انتخاب افراد برای مشاغل کارشناسی یا مدیریتی ( در کلیه سطوح ) پذیرفته شده است و قاعدتا در انتخاب فردی برای سکانداری عالی ترین پست در حوزه آموزش و پروش کشور ( به عنوان بزرگترین و مهم ترین وزارتخانه کشور) از اهمیت ویژه ای برخوردار است. قبل از اینکه به شایستگی های مورد نیاز برای چنین پستی پرداخته شود، ابتدا باید مروری بر وظایف و انتظارات از وزیر آموزش و پرورش داشته باشیم. در این نوشتار مختصر، ورود جزئی به وظایف و مسئولیت های وزیر آموزش و پرورش نه شدنی است و نه لازم. به همین دلیل آنها را ذیل دو عنوان کلی مطرح می کنم:

الف: اداره امور جاری وزارت آموزش و پرورش

     وزارت آموزش و پروش گسترده ترین سازمان در بین دستگاههای اجرایی، نهادها و سازمانهای کشور است. اداره امور بیش از 15 میلیون نفر دانش آموز، حدود یک میلیون نفر معلم، عناصر مدیریتی و اجرایی، حدود 110000 واحد آموزشی، حدود 100 واحد دانشگاه فرهنگیان با بیش از 150000 دانشجو است . علاوه بر آن اداره دهها سازمان آموزش و پرورش استانی، سازمان و مرکز ستادی ، فقط بخشی از وظایف جاری وزیر آموزش و پرورش دولت سیزدهم می باشد. ارزیابی های معلمان و صاحبنظران در باره نحوه اداره این وزارتخانه در دولتهای قبلی مبین آن است که نسبت به همین یک وظیفه هم گلایه مندی ها ، ضعف ها و کاستی های فراوانی مطرح بوده است. علاوه بر آن به اقتضای شرایط، چالش های مهمی پیش روی وزیر جدید خواهد بود. اجرای طرح رتبه بندی معلمان، کمبود منابع و اعتبارات، حفظ سلامت کارکنان و دانش آموزان، افزایش کیفیت امور آموزشی ، چگونگی رسیدگی به مسائل تربیتی و تربیت دینی دانش آموزان، امور مربوط به بهبود شان و منزلت معلمان، کمبود شدید معلم ، ضعف حرفه ای معلمان و لزوم روزآمدسازی آنان و سیر صعودی بازنشستگی معلمان، به عنوان بخشی از این جالش ها هستند. اینها فقط نمونه ای محدود از چالش های فعلی آموزش و پرورش است که اگر ورود تفصیلی کنیم برشماری آنها به درازا کشیده خواهد شد. در عین حال مردم و فرهنگیان انتظار دارند در دولت سیزدهم نه تنها نقایص و ضعف های دولتهای قبلی در حوزه آموزش و پرورش مرتفع شوند بلکه چالش ها هم به نحوی مدیریت شوند که برآیند آنها بهبود و تحول در وضعیت آموزش و پرورش کشور باشد.

     به طور طبیعی همه انتظارات از وزیر آموزش و پرورش دولت سیزدهم به موارد فوق ختم نمی شود. این وزارتخانه با حجم عظیمی از مطالبات زمین مانده مقام معظم رهبری از وزرای سابق آموزش و پرورش و توقعات و انتظارات انباشته شده خانواده ها ، متدینین و انقلابیون کشور مواجه است که در دولتهای قبلی مورد غفلت عمدی و یا سهوی قرار گرفته اند. به دلیل آنکه هر یک از این انتظارات خود در بر گیرنده چندین انتظار فرعی هستند در این نوشتار از آنها به عنوان متا انتظارات تحولی یاد   می کنم. ضمن اینکه این موارد صرفا یک فهرست اولیه و ابتدایی از انتظارات قابل احصا می باشد. 

 ب: متا انتظارات تحولی در وزارت آموزش و پرورش

1ـ  تبدیل آموزش و پروش به اولویت دولت و نظام
2ـ ایجاد زیرساخت ها و برنامه ریزی اجرای سند تحول آموزش و پرورش
3ـ تحول در نظام مدیریت آموزش و پرورش
 4ـ پایش و شناسایی ریشه های نفوذ جریانهای فکری غیر دینی و انقلابی موثر بر فرایندهای تربیتی و خنثی سازی تاثیرات آنها
5ـ بازطراحی برنامه های درسی مدارس با محوریت تربیت دینی و انقلابی دانش آموزان و متناسب با سند تحول  
6ـ نهادینه سازی تربیت و تعالی معنوی و حرفه ای معلمان و بکارگماری مدیران و معلمان حرفه ای در مدارس
7ـ افزایش شان و منزلت معلمان در حوزه های مختلف
8ـ افزایش آمادگی های دانش آموزان برای مواجهه با چالش های جدید محیط فرهنگی، اجتماعی فعلی و آینده ( بخصوص فضای مجازی )  
9ـ افزایش سهم آموزش و پرورش از بودجه سالیانه دولت برای توسعه و تجهیز مدارس و افزایش کیفیت فعالیت های تربیتی و آموزشی آنها
10ـ بسیج ظرفیت های نهادی و مردمی در جهت کاهش مشکلات آموزش و پرورش

     موارد بندهای الف و ب فقط فهرست محدودی از وظایف حوزه اداره امور جاری و انتظارات تحولی از وزیر جدید آموزش و پرورش است که می توان آنها را فقط مینیاتوری از مجموع وظایف و انتظارات از وزیر جدید تصور کرد. اکنون با مبنا قرار دادن همین وظایف حداقلی، مهم ترین شایستگی ها و توانایی های مورد نیاز برای فردی که برای این پست پیشنهاد می شود را می توان به شرح زیر برشماری کرد:

شایستگی های مورد نیاز وزیر جدید

    این نوشتار ظرفیت ورود و بحث استدلالی برای تناظر یک به یک بین وظایف و انتظارات با قابلیت ها و شایستگی های مورد نیاز را ندارد. لیکن صاحبنظران حوزه مدیریت ( و بخصوص موضوع شایستگی های مدیران) به دلیل اشراف بر نظریه ها و پژوهش های این حوزه، به سهولت می توانند رابطه منطقی بین وظایف و انتظارات ذکر شده با شایستگی هایی که ارائه می شود را دریافت کنند. مجددا به سیاق مباحث قبلی ، فهرستی از متاشایستگی های مورد نیاز ارائه می شوند:

الف: متاشایستگی های عمومی: که در برگیرنده ویژگی های ایجابی شخصیتی، استحکام اندیشه دینی( شامل مبانی معرفتی، عقاید، باورها، ارزشها و نگرشها )، روحیه جهادی و انقلابی، تجربیات موفق مدیریتی، سابقه مجاهدت در دوران انقلاب و دفاع مقدس، سلامت سیاسی، التزام عملی به آرا و اندیشه های امامین انقلاب، دانش و مهارتهای عمومی مدیریتی که برای انتصاب فردی در مدیریت عالی وزارت آموزش و پرورش مورد نیاز است را در بر می گیرد. در عین حال فقدان سوابق منفی سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، تاثیر پذیری از جریانات فکری غربی و غیر انقلابی، عقاید و باورهای انحرافی و حتی چهره شاخص و تند جریانات سیاسی داخل نظام ( که توان جذب معلمان و مدیران متدین، دلسوز و کارآمد موجود آموزش و پرورش از همه سلیقه های سیاسی را نمی تواند داشته باشد) نیز نمی تواند گزینه مناسبی برای وزارت آموزش و پرورش باشد.

ب: متاشایستگی های حرفه ای: شامل آن دسته از شایستگی هاست که برای اداره و راهبری مطلوب نهاد عالی، گسترده، پیچیده و به شدت تخصصی حوزه تعلیم و تربیت اسلامی در کشور ضرورت دارد که بدون آنها نمی توان تحقق انتظارات بیان شده قبلی را تصور کرد. نمونه هایی از شایستگی های حرفه ای مورد نیاز وزیر آموزش و پرورش عبارتند از:

1ـ دانش تخصصی در حوزه مدیریت آموزشی و تربیتی  
2ـ  تجربه و سابقه مدیریت کلان  در ساختار رسمی آموزش و پرورش (و یا حداقل تجربیات موفق مدیریتی در سطح ملی در سایر دستگاههای کشور)
3ـ برخورداری از وجاهت و اعتبار حرفه ای نسبی نزد مدیران و پیشکسوتان آموزش و پرورش
4ـ توانایی راهبری و هماهنگ سازی دهها معاونت و سازمان استانی و تخصصی وابسته آموزش و پرورش
5ـ مهارت و ورزیدگی در اتخاذ تصمیمات کلان و تاب آوری در شرایط سخت، پیچیده و پیش بینی نشده.
6ـ توانایی شناسایی و تحلیل مسائل و چالش های محیط ملی و بین المللی تعلیم و تربیت
7ـ توانایی مدیریت مسائل محیطی کلان، پیچیده و غیرقابل پیش بینی نظام آموزش و پرورش در سطح ملی
 8ـ مجاهدت میدانی برای اداره بیش از 120000 نطقه ماموریتی آموزش و پرورش در داخل و خارج از کشور
9ـ توانایی بازیگری موثر در محیط تعاملی نظام آموزشی با سایر نظامها، دستگاههای اجرایی، نهادها و موسسات عمومی غیر دولتی، سازمانهای مردم نهاد و مجموعه های بهره بردار از خروجی های آموزش و پرورش.
10ـ برخورداری از دانش و نگرش، تفکر و قابلیت های راهبردی برای راهبری نظام آموزشی کشور
11ـ توانایی تعامل و جلب ظرفیت های سایر وزارتخانه ها، دستگاهها، نهادها و موسسات و سازمانهای مردمی برای حل مشکلات آموزش و پرورش و تحول در آن.
12ـ برخورداری از مزیت های مدیریتی در مقایسه با وزرای قبلی در سایر دولتها .

   با توجه به متاشایستگی های حرفه ای ذکر شده و با فرض وجود ویژگی های عمومی ( به شرح مذکور در متاشایستگی‌های عمومی)، به نظر می رسد فردی می تواندگزینه پیشنهادی مطلوبی باشد که حد اقل شرایط لازم را در حوزه های زیر داشته باشد. (اگر چه ممکن است افراد زیادی ویژگی های عمومی را داشته باشند ولی در بخش حرفه ای حتما باید حد اکثری فکر کرد تا گزینه توانمندی انتخاب شود).

ویژگی‌های حرفه ای وزیر پیشنهادی  

1ـ تحصیلات دکتری در حوزه تعلیم و تربیت ( یا حد اقل دوره های کارشناسی و کارشناسی ارشد وی در رشته های تعلیم و تربیت باشد ).

       شرط لازم برای مدیر عالی تعلیم و تربیت کشور، برخورداری از یک ذهنیت فلسفی در حوزه تعلیم و تربیت است که این ذهنیت صرفا در نتیجه تحصیل و پژوهش در حوزه تعلیم و تربیت حاصل می شود. ترکیب این ذهنیت با استحکام اندیشه دینی، روحیه جهادی و انقلابی و دانش و مهارتهای تخصصی حوزه تعلیم و تربیت می تواند الگوی مطلوبی از رفتار و عمکرد سازمانی در فرد ایجاد کند که بتواند با سرعت وظایف و انتظارات از وزیر آموزش و پرورش باشد را محقق کند. آموزش و پرورش سازمانی به شدت تخصصی و حرفه ای است که مدیران با دانش مدیریت عمومی هم نمی توانند پیشران جریان تحول نظام مند آن شوند. بنابراین فردی که تحصیلات عالی در حوزه تعلیم و تربیت نداشته باشد، شرط حداقلی برای تصدی این مسئولیت را ندارد.

2ـ تجربه و سابقه مدیریت در سطوح مختلف آموزش و پرورش ( یا حد اقل مدیریت عالی در سایر سازمانهای آموزشی- تربیتی کشور).

      صاحبنظران حوزه تعلیم و تربیت بر این باورند که اگر کسی بخواهد مدیر موفق در یک مدرسه شود باید حتما یک معلم برجسته با تجربیات موفق باشد. اگر بخواهد مدیر یک منطقه آموزش و پرورش شود، حتما باید علاوه بر سابقه معلمی، سابقه مدیریت واحدهای آموزشی را هم داشته باشد. برد این اساس اگر کسی بخواهد سکاندار نظام تعلیم و تربیت کشور شود حد اقل باید سالها تجربه مدیریت در سطوح عالی یا میانی در آموزش و پرورش داشته باشد. دانش تخصصی افراد تا در موقعیت های عملی تجربه نشده و موجب خلق فرصتها و موقعیت های تحولی در حوزه تعلیم و تربیت نشده باشند، نمی توانند معیار انتخاب وزیر و یا مدیر عالی در آموزش و پرورش قرار گیرند. به عبارت دیگر حتی اگر فردی دانش آموخته ، استاد یا پژوهشگر در حوزه تعلیم و تربیت باشد ولی تجربه موفق در سطوح مدیریت عالی نداشته باشد نمی تواند سکاندار مطلوبی برای وزارت آموزش و پرورش باشد.

3ـ برخورداری از قابلیت های راهبردی. مدیریت راهبردی متمرکز بر اتخاذ تصمیماتی است که منجر به تحقق ادامه حیات و وصول به اهداف سازمان می شود. در این فرایند، تدوین اهداف و راهبردها، تجزیه و تحلیل محیط درون و بیرون آموزش و پرورش ، تعیین فرصتها و تهدیدات، تدوین راهبردها، اجرا و ارزیابی آنها امری قطعی است که انجام مطلوب آنها، تحقق مطالبات و خواستهای ذینفعان عالی نظام را میسر می کند. بنابراین فردی که فاقد دانش و مهارت و تفکر راهبردی باشد نمی تواند از عهده انجام وظایف و انتظارات پیش گفته از وزیر آموزش پرورش برآید.

4ـ توانایی راهبری و هماهنگ سازی دهها معاونت و سازمان استانی و تخصصی وابسته. معاونین و روسای سازمانها و مراکز تابعه ستادی و سازمانهای آموزش و پرورش استانها قاعدتا از میان خبرگان، متخصصین و مدیران مجرب آموزش و پروش انتخاب شده و می شوند. تبعا کسی که می خواهد آنان را مدیریت و در جهت اهداف و برنامه های آموزش و پرورش هدایت کند باید دارای سطحی از دانش تخصصی، توانایی ها و مهارتهای مدیریت آموزشی باشد که در عمل بتواند به عنوان پیشران، آنان را به سمت اهداف و چشم انداز وزارتخانه پیش ببرد. وزیری که فاقد این توانایی باشد در عمل یا وابسته به دیگران ( کارشناسان ، متخصصان و یا حتی معاونین خود) می شود و یا تبدیل به فردی درمانده خواهد شد که بعد از مدتی باید منتظر عزل و یا استعفای او بود.

5ـ برخورداری از وجاهت و اعتبار حرفه ای. با احترام به همه مدیران سازمانها و واحدهای ستادی و اجرایی آموزش و پرورش کشور، این سازمان به رغم در اختیار داشتن کیفی ترین، متدین ترین و اندیشه ورزترین کارکنان (در مقایسه با کارکنان سایر وزارتخانه ها) ، متاسفانه هنوز نتوانسته انتظارات مردم و مقامات عالی کشور در حوزه تربیت مطلوب دانش آموزان را برآورده کنند . در این شرایط وزیر آموزش و پرورش باید واجد سطحی از قابلیت ها و توانمندی های حرفه ای باشد که بتواند حرکت این سازمانها را به سمت اهداف و انتظارات نظام اسلامی هدایت کند. به تعبیری ساده، کسی که    می خواهد بر صندلی ریاست جمع بزرگی از نخبگان تعلیم و تربیت کشور (شامل معاونین وزارتخانه، روسای سازمانها و مراکز وابسته، دانشگاه و پژوهشگاه، و ...) بنشیند باید واجد توانایی های فنی و مدیریتی برتری نسبت به آنان باشد. به نحوی که آحاد این افراد نسبت به برتری ویژگی های حرفه ای وزیر باور داشته و در مجموع ویزگی ها افضلیت ایشان را بپذیرند. بنابراین برخورداری از وجاهت و اعتبار حرفه ای نسبی نزد مدیران فرهنگی نخبه و پیشکسوت آموزش و پرورش امری ضروری در انتخاب وزیر پیشنهادی است.

6ـ برخورداری از روحیه بسیجی و مدیریت جهادی: تجربه بیش از چهار دهه اداره کشور نشان داده که در هر حوزه ای از کشور که موفقیتی پایدار حاصل شده، مرهون تفکر و روحیه بسیجی بوده است. عمل و اقدام بسیجی گونه شالوده ای است از برخورداری از مبانی فکری مستحکم دینی،  ایثار، فداکاری، اخلاص، مردمی بودن، مسئولیت پذیری، خستگی ناپذیری و دهها شاخص مشابه. در راس همه این شاخص ها، التزام به تحقق اصول و ارزشهای اسلامی و انقلابی و تنظیم عمل، اقدام و تصمیمات مدیریتی بر اساس خط کش آراء و اندیشه های ولی فقیه از برجستگی ویژه برخوردار است. وقتی این ویژگی ها با تلاش بی وفقه و حضور موثر برای مبارزه در از بین بردن موانع پیش رو برای تحقق اهداف و آرمانهای نظام اسلامی عجین شود، نام مدیریت جهادی به خود می گیرد. در قاموس مدیران جهادی "نمی شود و نمی توانیم" وجود ندارد. مدیر جهادی توانمند و شایسته به اذن الله با توکل و تکیه بر قدرت و امداد الهی، بر همه چالش ها، مسایل و موانع غلبه خواهد کرد و سازمان و واحد تحت مدیریت خود را به سمت اهداف پیش می برد.

   بنابراین در شرایط فعلی آموزش و پرورش کشور، یکی از مهم ترین ویژگی هایی که وزیر آموزش و پرورش باید داشته باشد، روحیه بسیجی و مدیریت جهادی است. این ویژگی صرفا در سطح نظری کفایت نمی کند بلکه فرد مورد نظر هم باید متصف به این صفات باشد و هم سالها و در میادین عمل و اقدام در مسئولیتهای بزرگ آن را به منصه ظهور و بروز رسانیده باشد. این نکته آخر همان عاملی است که متاسفانه طی سالهای اخیر غفلت از آن موجب صدمات و خساراتی به بدنه مدیریتی برخی دستگاهها شده است. یعنی گماردن افرادی متدین به مسئولیت هایی کلان لیکن بدون پشتوانه تجربیات عملی موفق و متناسب به نام مدیر جهادی. قرار گرفتن فردی به عنوان وزیر، معاون وزیر، رئیس سازمان، مدیرکل و ... علاوه بر برخورداری فرد از جمیع شرایط و شایستگی های عمومی و حرفه ای پیش گفته، مستلزم سالها تجربه عملی موفق در سطوح پایین تر در سازمان مربوطه است. بر این اساس گزینه پیشنهادی برای وزارت آموزش و پرورش باید دارای روحیه بسیجی و مدیریت جهادی نیز باشد. 

پیشنهاد به رئیس محترم جمهوری

 با توجه به اینکه کلیه موارد ذکر شده در این نوشتار پشتوانه نظری و علمی دارد، انتظار دارم اعضای محترم کمیته شناسایی و پیشنهاد وزیر آموزش و پرورش به آنها توجه کنند. اگر چه اعضای این کمیته را نمی شناسم ولی بر اساس قرائن، شواهد و عملکرد آنان در خصوص سه نفر قبلی، می توان حدس زد که احتمالا افرادی دانشگاهی و فاقد تجربه مدیریتی کلان در حوزه آموزش و پرورش (یا حتی در سایر حوزه های کشور) بوده اند. به همین علت دچار نوعی ذهنیت گرایی شده و نتوانسته اند گزینه هایی را انتخاب کنند که متناسب با مدیریت فضای عینی آموزش و پرورش کشور باشند. تالیف و پژوهش در حوزه آموزش و پرورش با مدیریت در آموزش و پرورش فاصله زیادی دارد. اشراف بر دانش نظری تعلیم و تربیت  شرط لازم برای انتخاب کنندگان وزیر آموزش و پرورش است ولی تجربه مدیریت موفق و اعتبار حرفه ای در بین فرهنگیان و خبرگان آموزش و پرورش نیز از ویژگی های ضروری اعضای این کمیته برای انتخابی مطلوب است. به نظرمی رسد روشن ترین دلیل برای عدم کفایت لازم مشاورین موثر در انتخاب وزرای پیشنهادی آموزش و پرورش به ریاست محترم جمهوری، خروجی کمیته و معرفی سه نفری بوده است که هیچیک از آنان نتوانسته اند رای اعتماد بگیرند و یا عزل نشوند. بنابراین پیشنهاد می کنم رئیس محترم جمهوری حتما در ترکیب مشاورین و موثرین در انتخاب وزیر آموزش و پرورش تجدید نظر کنند تا این بار فردی برای این منصب مهم به مجلس معرفی شود که ان شاالله با تلاش و مجاهدت خود موجب اعتلای آموزش و پرورش کشور شود.

 نوشتار حاضر صرفا با هدف فراهم کردن اطلاعاتی تحلیلی برای تصمیم گیرندگان( اعم از رئیس محترم جمهوری و نمایندگان محترم مجلس) در باره انتخاب وزیر جدید آموزش و پرورش دولت سیزدهم تهیه شده و صرفا بیانگر دیدگاههای شخصی یک معلم دغدغه مند تعلیم و تربیت اسلامی در این حوزه است. دانش نظری، پژوهش های انجام شده در حوزه تعلیم و تربیت، تالیفات در حوزه شایستگی های مدیران و مدیران آموزشی، تجربیات مدیریتی و معلمی نگارنده و معیارهای علمی انتخاب مدیران از مبانی اصلی این نوشتار است. نکته قابل ذکر دیگر این است که نوشته حاضر به هیچ وجه جهت گیری سیاسی ندارد و صرفا از موضع خیر خواهی برای کشور و مبتنی بر بینش حرفه ای در تعلیم و تربیت است. به نظرمی رسد چنانچه در انتخاب و پیشنهاد وزیر جدید به این موارد توجه نشود، هم نظام تعلیم و تربیت کشور آسیب خواهد دید و هم فرصت بزرگی که در شرایط فعلی و در دولت سیزدهم برای تحول جهشی در آموزش و پرورش فراهم شده از دست خواهد رفت.

پایان پیام/

منبع: فارس

کلیدواژه: آموزش و پرورش تعلیم و تربیت روحیه بسیجی پیشکسوت نظام تعلیم و تربیت اسلامی انتخاب وزیر آموزش و پرورش تعلیم و تربیت اسلامی نظام تعلیم و تربیت کشور وزیر آموزش و پرورش حوزه تعلیم و تربیت حوزه آموزش و پرورش وزارت آموزش و پرورش آموزش و پرورش کشور شایستگی های عمومی رئیس محترم جمهوری آموزش و پرورش وظایف و انتظارات انتظارات از وزیر اعتبار حرفه ای آموزش و پرورش آموزش و پرورش فرصت سوزی بزرگ مورد نیاز وزیر پیشنهادی دولتهای قبلی تجربیات موفق مدیریت جهادی مورد نیاز آموزش و پروش روحیه بسیجی دولت سیزدهم دانش آموزان حرفه ای توانایی ها نظام آموزش شایستگی ها حرفه ای قابلیت ها وزیر جدید پیش بینی مورد نظر مهم ترین ویژگی ها یک معلم ذکر شده چالش ها حوزه ها حد اقل

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.farsnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فارس» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۶۴۳۹۹۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

تقویت مدارس دولتی با اولویت مدارس دولتی مناطق حاشیه‌ای

سلمان محمدی، مدیرکل آموزش و پرورش استان کرمانشاه در دیدار اعضای ستاد بزرگداشت مقام معلم در استان با نماینده ولی فقیه در استان و امام جمعه کرمانشاه، از تلاش برای اجرای مطلوب سند تحول بنیادین آموزش و پرورش به عنوان یکی از دغدغه‌های اصلی دستگاه تعلیم و تربیت در استان نام برد و گفت : پس از گلایه مقام معظم رهبری از اجرایی‌نشدن سند تحول بنیادین آموزش و پرورش در مدارس، نقشه راه این سند تهیه شده و الگوی مدرسه در تراز سند تحول بنیادین آموزش و پرورش مشخص شده است.

 وی افزود: از مهر امسال ۵۰ درصد مدارس دولتی و ۵۰ درصد مدارس غیردولتی استان بر مبنای الگوی مدرسه در تراز سند تحول بنیادین آموزش و پرورش، کار تعلیم و تربیت دانش‌آموزان استان را آغاز خواهند کرد.

مدیرکل آموزش و پرورش استان کرمانشاه با بیان اینکه کیفیت بخشی به مدارس دولتی یکی از مهمترین اولویت‌های مجموعه آموزش و پرورش در استان خواهد بود، گفت: در تلاشیم تا با کیفیت بخشی به مدارس برای تعلیم و تربیت بهتر دانش‌آموزان تلاش کرده و در عین توجه به جنبه‌های تربیتی، در راستای بالا بردن معدل دانش‌آموزان هم برنامه‌ریزی داشته باشیم.

وی سپس با اشاره به تشکیل قرارگاه عدالت آموزشی با هدف توزیع متوازن امکانات در همه مدارس، گفت: در تلاشیم تا مدارس دولتی مناطق حاشیه‌ای را تقویت کرده و از این طریق در جهت عدالت آموزشی گام برداریم.

محمدی با بیان اینکه باید دانش‌آموزانی تربیت کنیم که در عین داشتن امید و نشاط مجهز به خردورزی باشند، افزود: امسال اهتمام بیشتری برای تعلیم و تربیت دانش‌آموزان در تراز انقلاب اسلامی داریم.

وی اشاره‌ای هم به استخدامی‌های آموزش و پرورش در استان کرمانشاه داشت و گفت: سال گذشته قریب ۱۵۰۰ نفر پ یرفته شدند و امسال ۱۶۰۰ معلم از طریق آزمون استخدامی پذیرش خواهند شد که البته بگونه‌ای برنامه‌ریزی کرده‌ایم که در فرآیند گزینش افرادی جذب شوند که شانیت معلمی را داشته باشند.

وی با بیان اینکه استان کرمانشاه ۳۷۰ هزار دانش‌آموز دارد، گفت: ۲۶ هزار فرهنگی متولی امر تعلیم و تربیت دانش‌آموزان استان هستند .

باشگاه خبرنگاران جوان کرمانشاه کرمانشاه